Dr. Paras Jain
Director, Silicobyte Katni Degree College,
Dikshabhumi Campus, Adharkap, Katni (M.P)
Roma döneminde þehir büyük bursa escort ölçüde imar edilmiþtir. Þehre ilk müslüman yerleþimleri Abbasiler zamanýnda olmuþtur. 955 yýlýnda Halep’teki Hamedanlýlar, Bursa’yý ele geçirip 23 yýl boyunca buraya egemen olmuþlardýr. Türkler ise 1080 yýlýnda Selçuklu Sultaný Süleyman Þah Kutalmýþ’ýn Ýznik’i alarak devlet merkezi yapmasýnýn ardýndan Bursa’yý da fethetmistir. Osmanlý döneminde ise Bursa önemli bir merkez olmaya devam etmiþtir.
Orhangazi tarafýndan 1326 yýlýnda Osmanlý topraklarýna katýldýðýnda surlarla kestel escort çevrili, kale içerisinde bir ortaçað Bizans kenti olan Bursa kalesi bu dönemde burçlarla desteklenerek kuvvetlendirilmiþtir. Yaklaþýk olarak 2 kilometre uzunluðunda olan surlarýn beþ kapýsý, Hisar (Saltanat) , Kaplýca, Zindan, Pýnarbaþý (Su) , Yer (Zemin) Kapýsý olarak isimlendirilmiþtir.
Kale içerisinde yer alan Alaaddin Cami ve Lala Þahin Paþa Medresesi’nin varlýðý Osmanlý döneminde kalenin kullanýldýðýný gösterir. Yine Bursa’nýn baþkent olduðunu gösteren Bey Sarayý’nýn da ayný yerde bir iç kale içerisinde inþa edildiðini 19.yy’da Vineke, Fieher tarafýndan çizilen Bursa haritasýndan öðrenmekteyiz.
Bursa Þehri konumu ve stratejik yapýsýyla bir çok medeniyete ev sahipliði yapmýþtýr. Roma ve Bizans dönemi yerleþimleriyle geliþen þehir Osmanlý döneminde de önemini korumuþtur. Osmanlý döneminde þehirleþmenin sur dýþýna çýkmasý, baþa geçen sultanlarýn inþa ettikleri külliyelerle olmuþtur. Bu farklý iþlevli yapýlarýn inþa edilmesiyle oluþan küliyeler Osmanlý kent dokusu içerisinde yeni mahallelerin oluþumunu mudanya escort saðlamýþtýr. Ve bu mahalleler külliyeyi yaptýran kiþinin adýný almýþtýr.
Sur dýþýna ilk kez inþa edilen yapý kompleksi 1340 tarihinde Orhangazi tarafýndan kalenin doðusuna inþa ettirilmiþtir. Bir zaviye, hamam ve þehir içi hanýndan oluþan bu topluluk þehrin doðu yönde geliþimini saðlamýþtýr. þehrin ana merkezini Orhan Gazi yapýlarýnýn bulunduðu bölge belirler.
Murat’ýn 1365-66 da inþa ettirdiði yapý kompleksi þehrin batý yönüne doðru geliþimini belirlemiþtir.
Yýldýrým Beyazýd’ýn bu yöne tamamen ters düþen bir görükle escort yerde 1400 yýlýnda inþa ettiði külliye ise þehrin dokusu açýsýndan önemli bir nokta oluþturmuþtur.
Çelebi Mehmet tarafýndan 1419 yýlýnda inþa edilen ve adýný çevresindeki mahalleye veren Yeþil Külliye ise Bursa kentine hakim bir tepe üzerine yapýlmýþtýr. 2.Murad tarafýndan 1426 yýlýnda inþa edilen külliye ise Muradiye mahallesinin oluþmasýný saðlamýþtýr. Böylece þehir inþa edilen külliyelerin çevresinde oluþan mahallelerle büyümüþtür.
Bursa þehrinin konumu, nüfusu , askeri-siyasi-yönetsel durumu göz önüne alýnmýþ olup, anýtsal kamusal hizmet yapýlarý ile sur dýþýna taþtýklarý için A tipi kale kent sýnýfýna girmektedir.
Bursa, Anadolu yarýmadasýnýn kuzeybatýsýnda, Marmara denizi orhangazi escort kýyýsýndan Uludað eteklerine kadar uzanan zengin coðrafyasýyla tarih öncesi çaðlardan günümüze kadar önemini korumuþ þehirlerden biridir. Yakýn tarihi yazýlý ve görsel kaynaklardan iyi bilinen Bursa’nýn, son yýllarda arkeoloji biliminin büyük ivme kazanmasýyla kazýlarda edinilen yeni bilgilerle uzak geçmiþinin sanýldýðýndan daha eski çaðlara uzandýðý tespit edilmiþtir. Bursa’nýn coðrafi konumunun Asya ile Avrupa’nýn etkileþim alanýnda olmasý kültür tarihindeki önemini daha da arttýrmaktadýr.